خدمت داوطلبانه در موسسات خیریه و ضرورت آن

گفت و گوی خبرگزاری تابناک همدان با مهناز کریمی، مسئول فعالیت های داوطلبانه دارالاکرام:

(NGOs ) سازمانهای مردم نهاد طیف وسیعی از نهادهای مدنی غیردولتی را در برمی گیرند که توسط مردم شکل یافته و با مشارکت و همکاری آنان به فعالیت خود ادامه میدهند. امروزه سمن های متعددی با موضوعات و زمینه های متنوع در سطح محلی، ملی و بین المللی در سراسر جهان به فعالیت می پردازند. عضویت داوطلبانه، برخورداری از اهداف غیرانتفاعی هم چون کمک به افراد کم برخوردار، ارائه خدمات آموزشی، امدادی، رفاهی، خیریه و بسیاری موارد دیگر از جمله مهم ترین زمینه های فعالیت این سازمان ها محسوب می شود.

موسسات خیریه‌ در سراسر جهان جهت ارائه خدمات به همکاری نیروهای داوطلب نیاز دارند. این موسسات که به دلیل تعدد مشکلات و فراوانی نیازهای اجتماعی، در عرصه های تفکیک شده و تخصصی فعالیت می کنند، همواره از همکاری داوطلبان استقبال می کنند؛ نیکوکاران و فعالان اجتماعی که برای خدمت رسانی از انگیزه، علاقه، توانایی و حس همدلی برخوردارند.

کار داوطلبانه از جمله فعالیت‌های انسان دوستانه‌ و خیرخواهانه ای است که فرد کنشگر به دور از هرگونه تحمیل اجتماعی، اقتصادی یا سیاسی و تنها با هدف ترویج امور خیر و ارتقاء کیفی زندگی جوامع بشری، با میل و اختیار خویش دست به انتخاب می زند و به ارائه خدمات می پردازد. علی رغم نداشتن منافع مادی،کار داوطلبانه به فرد داوطلب حس رضایتمندی خاصی می بخشد و می‌تواند برای فرد ثمرات مثبتی از جمله پیشرفت توانمندی‌های شخصی و توسعه روابط اجتماعی را در پی داشته باشد.

فدراسیون بین المللی صلیب سرخ و هلال احمر خدمت داوطلبانه را این گونه تعریف می کند:

“خدمت داوطلبانه، عمل یا کنشی است که طی آن فرد داوطلب بدون در نظر گرفتن منافع مادی خود، دست به انتخاب آزادانه ای می زند و به طور خودخواسته و با انگیزه شخصی وارد عرصه خدمت می شود. هدف از ارائه این خدمات،کمک رسانی به قشر آسیب دیده و نیازمند جامعه است.”

تاثیرات فردی و اجتماعی اقدامات داوطلبانه

افراد بسیاری در جامعه به دلایل متعددی چون بیماری، ورشکستگی یا سایر بحران به کمک نیاز دارند. در این راستا لازم است اعضای جامعه با مشارکت فعالانه و انجام اقدامات بشر دوستانه به خدمت رسانی به آنها بپردازند. کمک های داوطلبانه گرچه بدون هرگونه چشمداشت صورت می گیرد اما انجام این امور در دو بعد فردی و اجتماعی تاثیرات شگرفی در پی دارد:

تاثیرات مثبت جسمی و روانی

• احساس رضایتمندی ناشی از انجام مسئولیت اجتماعی
• احساس رضایتمندی ناشی از حس مفید بودن
• کاهش انزوا و تنهایی، و احساس شعف ناشی از کسب هویت و تعلق اجتماعی
• کاهش استرس، تقویت سیستم ایمنی و افزایش مقاومت فرد در برابر بیماری
• کاهش احساسات منفی خشم و عصبانیت به عنوان عامل تنش های عصبی
• افزایش تاب آوری اجتماعی و پذیرش نقش اجتماعی
• ارتباط با سازمان ها و نهادها
• یافتن دوستان تازه و شبکه ای از ارتباطات و احساس تعلق به گروه
• یادگیری مهارت های جدید ضمن عمل
• حس توانمندی و قوی بودن
• افزایش اعتماد به نفس و عزت نفس
• برخورداری از زندگی پرمعناتر و پرشورتر
• افزایش طول عمر و امید به زندگی

تاثیرات مهم اجتماعی

• کاهش آسیب ها و نابرابری های اجتماعی
• تقویت نیروی همبستگی و وحدت ملی
• رشد و توسعه پایدار و همه جانبه
• گسترش جامعه مدنی و هویت بخشی به فضای عمومی
• افزایش و توسعه سرمایه اجتماعی
• درک فرصت ها و بهره وری از کارهای داوطلبانه
• جلوگیری از بی تفاوتی،تکروی و از خودبیگانگی اجتماعی و فرهنگی
• توانمندسازی سازمان های مردم نهاد

بایسته های نیروهای داوطلب

• همچنان که نهاد های مدنی اجتماعی با احزاب سیاسی تفاوت اسای دارند و هیچ نهاد مدنی-اجتماعی در پی کسب قدرت سیاسی نیست، نیروهای داوطلب فعال درهر مرکز مدنی نیز باید این اصل را رعایت کنند و فعالیت مدنی خویش را در نباید جهت کسب قدرت و جایگاه ساسی خود و دیگران قرار دهند.این یکی از تفاوت های بنیادین سمن ها با افراد سیاسی است.

• گاه موقعیت رانتی که توسط کار داوطلبانه ایجاد می شود اگر سازمان موبوطه و اخلاق شخصی فرد داوطلب ظابطه مند و متعهد نباشد افراد داوطلب از امتیازاتی برخوردار می شوند که ارزش های ریالی آن امتیازات اگر قابل تقویم و قیمت گذاری باشد چندیدن برابر ما به ازای مالی است که کار داوطلبانه ایشان ارزش گذاری می شود . باید ترتیبی چیده شود که کار های داوطلبانه ایجاد هیچ گونه امتیازی نکند تا افراد با انگیزه های مختلف آن را بهانه پیشرفت و برخورداری خود نکنند.

• قوانین و مقررات و الزامات یک سازمان مردم نهاد نباید برای نیروهای داوطلب همچون نیروهای موظف یکسان باشد صفت داوطلبی نباید موجب شود یک سامان مردم نهاد اصول قانون و چارچوب منشور خویش را به دلیل ارائه خدمات رایگان نیروهای داوطلب تغییر دهد و یا چشم پوشی و اغماض کند.

http://ravinn.ir/58641/