متن زیر گفت و گویی است با ایرج اسدی آرا، مدیر واحد مددکاری موسسه خیریه دارالاکرام:
فقدان سرپرست موثر تبعات بسیاری برای کودکان به همراه دارد که نیازمند رسیدگی های خاص است و نمی‌توان تنها به اهدای هزینه تحصیل به این کودکان بسنده کرد و سایر مشکلات آنها را نادیده گرفت.
مواجه شدن با این موضوعات نیازمند دانش مددکاری و سازوکاری علمی است که بتواند نتیجه بخش باشد. به این ترتیب بهترین روش برای مواجه شدن با مشکلاتی از این دست، به کارگیری و استفاده از نیروهای مددکاری اجتماعی حرفه‌ای و مجرب است.به دلیل نقش پررنگ مددکاری در خیریه خصوصا خیریه هایی که در حوزه تحصیل افراد کم برخوردار از تحصیل فعالیت می کنند بسیار قابل اهمیت است. به همین دلیل گفت و گویی با ایرج اسدی آرا مدیر این واحد داشته ایم که در ادامه می خوانید.
کلیت فعالیت مددکاری در موسسه دارالاکرام به چه صورت است؟
فعالیت های مددکاری در موسسه خیریه دارالاکرام از طریق نیروهای مددکار داوطلب و چندین شعبه از طریق کلینیک های مددکاری پیش می رفت. ما از سال ۹۷ به بررسی عملکرد کلینیک مددکاری پرداختیم و به این نتیجه رسیدیم آنها آن طور که باید نمی توانند فعالیت های مددکاری را پوشش دهند و استاندارد های موسسه را رعایت کنند. بدین سبب ما در جهت بهبود فعالیت های کارشناسی مددکاری تلاش کردیم. ما از طرق دیگری توانستیم فعالیت های مددکاری اجتماعی پیش ببریم که یکی از آنها ارتباط گرفتن با واحد مددکاری بهزیستی شهرستان ها بود. برخی از شعب دارالاکرام موفق شدند که با این سازمان ها ارتباط برقرار کنند و دوره های آموزش مددکاری با هدف ارتقای توانمندی مددکاران در شعبات برگزار کنند و موفق باشند مانند شعبه دارالاکرام در نجف آباد استان اصفهان.
همچنین در برخی شعب به صورت مستقیم با مددکارانی که دارای تحصیلات مددکاری هستند و تحصیلاتی نزدیک به آن دارند مانند روانشناسی، مشاوره و علوم اجتماعی ارتباط برقرار کرده و قرارداد مستقیمی با آنها منعقد کردیم. در نهایت با این تجربه ما به این نتیجه رسیدیم نسبت به قبل عملا موفق تر بوده ایم. در حال حاضر ما در شعبات قم و البرز دارای مددکارانی هستیم که دارای تحصیلات مددکاری هستند و عملکرد نسبتا قابل قبولی دارند. با این حال برخی شعب هم که فاقد مددکار متخصص این حوزه هستند هم به خوبی عمل کرده اند. در مجموع می توان ادعا کرد که سطح توانمندی مددکاران اجتماعی ما نسبت به سالهای گذشته ارتقا پیدا کرده و روند رو به جلویی داشته است. مجموعه خدماتی که در موسسه دارالاکرام به دانش آموزان ارائه می شود از طریق مددکاران اجتماعی است. همچنین مسائل روانشناختی موجود در خانواده و کلیت گرفتاری های مربوط به آن را مددکاران اجتماعی بر حسب وظیفه انجام می دهند.
موسسه از بخش های گوناگونی از جمله بخش ارتباط با مخاطب،آی تی، روابط عمومی، بانی و حامی و … تشکیل می شود اما بخشی که مستقیما با دانش آموزان در ارتباط است واحد مددکاری و مددکاران اجتماعی ست که از این جهت حائز اهمیت است.
طبق فرمایشات شما، شعباتی که مددکاران متخصصی داشته توانسته موفق عمل کند، درست است؟
قطعا همینطور است. موضوع بررسی و حل مشکلات یک موضوع تخصصی و کارشناسی است و امروزه در دنیا برای حل مشکلات دوره های بسیار پیشرفته ای وجود دارد زیرا در آنها تکنیک و راهکار های متنوع وجود دارد.در هرجا و با هر گروهی برای حل مشکلات در کنار مولفه های گوناگون تخصص هم نقش به سزایی دارد.ما در مجموعه دارالاکرام شاهد این تخصص و تعامل میان مددکاران مان هستیم.
یک مقدار از ویژگی مددکاران اجتماعی بفرمایید.
همانطور که پیشتر اشاره کردم، شناسایی دانش آموزان توسط همیاران صورت می گیرد. بدین شکل که گزارش اولیه آنها در فرایند بررسی قرار می گیرد. زمانی که بخش مددکاری شرایط دانش آموز را مورد ارزیابی قرار داد و اگر این شرایط طبق استانداردهای موسسه بود دانش آموز بورسیه می شود و مددکاری برای بررسی اوضاع او انتخاب می گردد. مددکار اجتماعی با گزارش اول تشخیص می دهد که دانش آموز نیاز به حضور مددکار یا تماس تلفنی دارد یا خیر. اعتماد سازی اولین گام مددکار برای آغاز کار خویش است. مددکار اجتماعی تنها با دانش آموز در ارتباط نیست بلکه با خانواده دانش آموز هم در ارتباط است و با آنها همراه می شود. نگاه ما در حوزه مددکاری اجتماعی خانواده محور است. که خوشبختانه همکاران مانیز طبق همین مسئله پیش رفته و می روند. از نظر ما رفع مشکل دانش آموز به تنهایی کارآمد نیست زیرا تا زمانی که مشکل خانواده برای دانش آموزی وجود داشته باشد او همچنان درگیر مشکل است. ما با مراکز بهداشتی و درمانی و سایر موسسات در ارتباط هستیم تا اگر دانش آموز یا خانواده او مشکلاتی دارند سریعتر رفع شود.
آیا فعالیت مددکاران داخل شعب هست؟
بله داخل شعب فعالیت می کنند.
آقای اسدی آرا افرادی مددکار اجتماعی یا کارشناس روانشناسی دارند و علاقه مند به همکاری با دارالاکرام هستند آنها چطور می توانند وارد موسسه شوند و با شما همکاری داشته باشند؟
شعبات ما بر اساس نیاز پیگیری و افراد مورد نظر را جذب می کنند. بیشتر مددکاران ما به صورت داوطلب فعالیت می کنند. ما اگر بتوانیم در شعب گوناگون حداقل یک یا دو مددکار تحصیل کرده و علاقه مند به این کار داشته باشیم می توانیم خدمات مددکاری ایده ال تری را ارائه کنیم. ضمن اینکه فعالیت ما در این مجموعه به مراتب خیلی بهتر از موسسات مشابه است. ما موسسات خیریه زیادی در سطح کشور داریم اما به اندازه ای که در موسسه خیریه دارالاکرام به این موضوع توجه می شود و سعی به جذب نیروهای متخصص دارد در سایر موسسات به چشم نمی خورد. مددکار عضو باور پذیر رفع مشکلات توسط خود خانواده است. این روش به این علت در نظر گرفته شده که فرد یا خانواده ای گمان نکنند رفع مشکل تنها با حضور مددکار قابل رفع است بلکه آنها باید این مسئله را بپذیرند که مشکلات خود را خودشان می توانند رفع کند.
در حال حاضر چند مددکار در موسسه خیریه دارالاکرام فعالیت می کنند؟
ما با احتساب مددکاران داوطلب بیش از ۳۵۳ مددکار اجتماعی داریم.
