یکی از ناعادلانه‌ترین و ظالمانه‌ترین شغل‌های دنیا، کودک کار است. کودکی که تنها وظیفه آن بچگی کردن، شیطنت و بازی کردن، یادگیری، تفریح و ورزش است به تقاص کدام گناه ناکرده‌اش بایستی کار کند؟ اقصاد ضعیف خانواده، داشتن والد معلول، سرپرست مریض، اعتیاد افراد خانواده، نداشتن سرپرست و مواردی از این قبیل هستند که هر روز بر فاجعه کودک کار افزوده می‌کنند.
کودک کار به بچه زیر ۱۸ سالی می‌گویند که روی به شغل‌های کاذبی مثل دست‌فروشی و شغل‌های سخت مثل کارگری، آورده‌اند تا بلکه بتوانند در این اوضاع اقتصادی نا آرام گوشه‌ای از مشکلات معیشتی خانواده‌شان را رفع کنند.
ما هر روزه خواسته یا ناخواسته با تعدادی از این کودکان رودرو می‌شویم مثل زمان‌هایی که پشت چراغ قرمز توقف کرده‌ایم و یکی از آن‌ها اصرار دارد که شیشه ماشین را تمیز کند و از طرف دیگر دختر بچه‌ای اصرار دارد تا یک شاخه از گل‌های زیبایش را بخریم.
سوال امروز ما این است، آیا نحوه رفتار درست با کودکان کار را بلدید؟ می‌دانید که چطور بایستی به آن‌ها کمک کنید؟ نتیجه کمک نقدی به این کودکان چیست؟ راهی برای نجات این کودکان از کودک کاری وجود دارد؟
بیشتر بخوانید: اهدا لوازم التحریر به دانش آموزان نیازمند
نحوه رفتار با کودکان کار
خیلی از آدم‌ها از سر کنجکاوی و به بهانه سر صحبت باز کردن زمانی که کودک کاری را در پارک یا سر چهارراه می‌بینند، با سوال و جواب کردن‌های زیاد کودک را سوال پیچ می‌کنند.
این سوالات اکثرا نوعی سرک کشیدن در زندگی شخصی کودک است؛ مثلا پدر مادر داری؟ خونتون کجاست؟ درآمدت خوبه؟ مدرسه میری؟ و… با این سوالات فقط و فقط باعث سرخورده شدن، خجل شدن و خورد شدن روح و شخصیت کودک نزد خود می‌شوید.
کودک کار به دلیل سن کم، ترس و اینکه شما راضی شوید از او چیزی بخرید به سوالات شما پاسخ می‌دهد، اما در واقع هر سوال شما باعث می‌شود کودک بیشتر شرمسار شود. یکی از اصول رفتار درست با کودکان کار این است که با سوال‌های شخصی به زندگی شخصی آن‌ها سرک نکشید.
غیر عادی نشان دادن شغل کودکان کار تلنگری به آن‌ها وارد می‌کند؟
به هیچ وجه با رفتار و گفتار خود سعی نکنید که کار و شغل کودکان کار را غیر عادی نشان دهید. خیلی از مردم این تصور را دارند که اگر به کودک بفهمانند کار کردن آن‌ها غیرمعمول و غیر اخلاقی است بانی این امر خیر می‌شوند که کودک دیگر کار نکند، اما اصلا این چنین نیست؛ چون کودک به ناچار و از روی اجبار مجبور به کار کردن است اگر رفتار شما باعث شود او حس بدی نسبت به وضعیت خود پیدا کند لطمه جبران نشدنی به شخصیت و روحیه او وارد می‌کنید.
بیشتر بدانید: نیازهای ضروری خانواده نیازمند
جملاتی مثل آخی دختر/ پسر عزیزم تو چرا تو این سن کم کار می‌کنی؟ چطور مادرت راضی شده تو این آفتاب کار کنی؟ آخه این چه شغلیه که تو داری؟ و بسیاری دیگر از این جملات حس غیر عادی بودن شرایط را به کودک می‌دهد و همین حس اثرات مخربی بر شخصیت کودک مثل افسردگی، احساس پوچی و… می‌گذارد. شاید نتوانیم کاری برای کودکان کار بکنیم، اما می‌توانیم رفتار درست با کودکان کار یاد بگیریم و با رفتار و گفتار غلط روح و روان آن‌ها را آزار ندهیم.
نادیده گرفتن و بی‌توجهی شما تاثیر منفی بر زندگی کودک کار دارد!
یکی دیگر از رفتارهای ناشایاست ما در مواجه با کودکان کار این است که به وجود و کار آن‌ها بی‌توجه و بی‌تفاوت هستیم.
مثلا پشت چراغ قرمز منتظر سبز شدن چراغ متوقف شده‌ایم، دختربچه‌ای برای فروختن گل، جوراب و خلاصه اشیاء فروختنی همراه خود شما را صدا می‌کند، شما بدون هیچ توجه و‌حتی نگاه کردنی سر خود را برمی‌گردانید یا شیشه ماشین را بالا می‌زنید و گاها خود را سرگرم گوشی یا مکالمه با سرنشین کناری خود می‌کنید و بدین صورت کودک کار اندک اندک اعتمادبه‌نفس خود را از دست می‌دهد و نهایتا به فردی منزوی و بدون توانایی ارتباط برقرار کردن با دیگران تبدیل می‌شود.
یا بالعکس برای جلب توجه اطرافیان خود دست به اعمال و رفتارهای ناشایست می‌زند. عزت‌نفس این کودکان در مواجه با رفتارهای مثل نادیده گرفتن توسط دیگران، به کلی نابود می‌شود.
کودکی که از همان سنین کم بدون اعتمادبه‌نفس و عزت نفس وارد جامعه شود در آینده به فردی سرخورده تبدیل می‌شود. رفتار درست با کودکان کار روی شخصیت و آینده کودک تاثیر مستقیم و مثبت دارد، لطفا در برخورد با این کودکان، منش، کردار و رفتار صحیحی از خود نشان دهید.
پیشنهاد ویژه: حمایت از کودکان کار
رفتار درست با کودکان کار چگونه است؟
یکی از پویش‌های موسسه خیریه دارالاکرام که حدود ۲۵ سال از تاسیس آن می‌گذرد، رفع فاجعه کودک کار و کمک به رفع مشکلات و رسیدگی به امورات آن‌ها است.
مددکاری که یکی از مسائل مربوط به کودکان کار است به درمان روح و روان آسیب دیده این کودکان و مشاوره درست و‌اصولی آن‌ها می‌پردازد.
طبق گزارشات، رفتارهای نادرست مردم بدترین تاثیر را روی اعصاب این کودکان دارد. ثواب کردن فقط در اهدای پول نقد یا کادو دادن یک وسیله نیست، رفتار و کردار صحیح اولویت دارد بر هر نوع کمکی.
شما ابتدا بایستی نحوه رفتار درست با کودکان کار را یاد بگیرید آنگاه به روش‌های دیگر دست آن‌ها را بگیرید.
رفتار های اشتباه در مواجه با کودکان کار
-
ترحم کردن به کودکان کار
ترحم کردن بدترین ننوع همدلی کردن با کودکان کار است. لطفا با شفقت بیش از حد کودکان کار را عاجز، بیچاره و بدبخت نشان ندهید. ترحم شما حس کودک نسبت به خودش را بد و منفی می‌کند. در مواحه با کودک کار رفتاری توام با مهربانی، کلامی آرام و نگاهی معمولی داشته باشید.
-
کلام تند و پرخاش و برچسب بد یا منفی روی آن‌ها زدن
به این نان‌آوران کوچک و معصوم برچسب‌های مثل شماها عضو یک باند هستید، شماها قصد بازی با احساسات ما را دارید و امثال این صفت‌های منفی نزنید. درست است که هستند کودکان معصونی که گرفتار باندهای کثیف کودک کاری شده‌اند، اما همه کودکان عضو این باندها نیستند. خیلی از آن‌ها نان‌آور یک خانواده بزرگ هستند.
-
القای حس اضافی یا زیادی بودن
متاسفانه برخی از آدم‌ها با گفتن جملاتی مثل اگر تو نبودی خانوادت مشکل مالی نداشتن، اگر تو مدرسه نمیرفتی نیازی نبود مادرت کار کند و امثال این جملات حس زیادی بودن را به کودک کار القا می‌کنند. این حس در آینده باعث می‌شود دائما خود را مقصر اوضاع بد خانواده بداند. خیلی از این کودکان در نوحوانی بخاطر این تفکر ناشی از رفتار نادرست ما، متاسفانه خودکشی کرده‌اند.
-
مثل گداها با این بچه‌ها رفتار نکنید
کودکان کار گدا نیستند. بارها دیده‌ایم که وقتی کوک کاری به سمت شما یا ماشین‌تان می‌آید بدون هیچ خریدی مبلغی پول به آن‌ها می‌دهید. این عمل در واقع حس گدا بودن به آن‌ها می‌دهد و همین موارد باعث می‌شود که شخصیت کودک کار به عنوان یک انسان متشخص نابود شود.
کمپین حمایتی: امور پشتیبانی دانش آموزان(سال 1403)
کمک نقدی به کودکان کار درست است؟
یکی از بهترین روش‌های کمک به کودکان کار کمک نقدی است اما به شرطی که به طریق درستی باشد.
زمانی که شما یک کودک کار می‌بینید و مبلغی به آن می‌دهید به نظرتان نتیجه کمک نقدی به این کودکان چیست؟ کمک نقدی بدین صورت دو حالت برای کودک کار دارد. اول اینکه به کودک حس گدا بودن می‌دهید، دوم اینکه کودک را به سمت گرفتن پول به شکل گدایی از مردم سوق می‌دهید که هر دو حالت آینده کودک را به نابودی می‌کشاند.
اگر واقعا قصد کمک نقدی دارید بهتر است خانواده کودک را پیدا کنید و با توجه به مشکلات خانواده، مبلغ پولی را به یکباره به آن‌ها اهدا کنید یا ماهانه مقدار پول معینی برای آن‌ها واریز کنید.
مثلا پرداخت اجاره‌خانه آن‌ها را متقبل شوید یا هزینه دارو درمان عضو بیمار خانواده را برعهده بگیرید مثلا حامی تحصیلی آن‌ها شوید و امثال این نوع کمک‌ها.
اما ممکن است یافتن خانواده کودک کار برایتان سخت و غیرممکن باشد.
راه‌حل این است که با یک خیریه هماهنگ شوید. یکی از پویش‌های دارالاکرام دریافت پول برای رفع مشکلات کودکان کار سرتاسر ایران است که میتوانید به صورت ماهانه یا زودتر از موعد هر مقدار پولی که در توان داشتید را به کودکان کار هدیه دهید.
شماره تماس: ۰۲۱۸۸۰۸۸۹۹۹
سایت حمایت از کودکان کار
شما حامی عزیز میتوانید از طریق لینک زیر حامی کودکان باشید.
یا از طریق شماره حساب و شماره کارت حامی باشید.
شماره حساب: ۳۲۵-۸۱۰۰-۱۰۴۸۴۶۳۶-۱
