در تاریخ ۱ خرداد ۱۴۰۴، همایشی با هدف بررسی وضعیت بازماندگی از تحصیل در جنوب استان کرمان به منظور حمایت از بیش از ۱۲ هزار کودک بازمانده از تحصیل، با حضور و مشارکت فعالان اقتصادی برجسته کشور در شهر جیرفت برگزار شد. این رویداد به همت دکتر محسن جلال‌پور، فعال فرهنگی و اقتصادی و رئیس اسبق اتاق بازرگانی ایران و کرمان برگزار شد و مورد توجه چهره‌های برجسته اقتصادی و اجتماعی قرار گرفت.
حضور چهره‌های برجسته اقتصادی کشور
از جمله مهمانان این همایش می‌توان به محمد نهاوندیان، اقتصاددان و سیاستمدار؛ غلامحسین شافعی، رئیس سابق اتاق بازرگانی ایران؛ احمد مرادعلیزاده، مدیرعامل پیشین شرکت ملی صنایع مس ایران؛ و یحیی آل‌اسحاق، وزیر اسبق بازرگانی اشاره کرد. هدف اصلی این گردهمایی، شکل‌دهی به یک اقدام اثرگذار و مشترک برای بازگرداندن کودکان بازمانده از تحصیل به چرخه آموزش بود.
در این نشست، آخرین آمارها و تحلیل‌ها پیرامون پدیده بازماندگی از تحصیل در جنوب استان کرمان ارائه شد؛ پدیده‌ای که به گفته کارشناسان، اکنون به یکی از بحران‌های اجتماعی و آموزشی عمیق کشور بدل شده و آینده توسعه انسانی منطقه را به خطر انداخته است.
بیش از ۱۲ هزار کودک بازمانده از تحصیل در استان کرمان
در این همایش محسن جلال‌پور با استناد به داده‌های میدانی از وجود بیش از ۱۲ هزار کودک بازمانده از تحصیل در این منطقه خبر داد که تاکنون در چرخه آموزش قرار نگرفته‌اند. این آمار نه‌تنها نشانه یک معضل آموزشی، بلکه بیانگر فقر ساختاری و نابرابری اجتماعی است.
فقر؛ مانع اصلی آموزش
جلال‌پور فقر را بزرگ‌ترین مانع تحصیل در جنوب کرمان دانست و تأکید کرد: «بدون حمایت خیران، این چرخه ناعادلانه شکسته نخواهد شد.» وی افزود: «بازگرداندن کودکان به مدرسه، تنها یک اقدام خیرخواهانه نیست، بلکه بازگرداندن امید به سرزمینی فراموش‌شده است.»
تأکید بر مسئولیت اجتماعی بخش خصوصی
محمد نهاوندیان نیز در این همایش با تأکید بر مسئولیت اجتماعی بنگاه‌های اقتصادی گفت: «امروزه بنگاه‌ها با میزان خدمت‌شان به جامعه ارزیابی می‌شوند. کار اقتصادی و کار خیر دیگر از هم جدا نیستند و در هم تنیده شده‌اند.»
غلامحسین شافعی نیز با توصیف کودکان جنوب کرمان به‌عنوان «الماس‌های تراش‌نخورده»، بر ضرورت بورسیه تحصیلی برای آنان تأکید کرد و آموزش را تنها راه نجات دانست.
وضعیت ترک تحصیل در میان دانش‌آموزان استان کرمان
محمدرضا فرحبخش، مدیرکل آموزش‌وپرورش استان کرمان نیز اعلام کرد که در مقطع متوسطه اول، بیش از ۲۱ هزار نوجوان ۱۵ تا ۱۷ ساله ترک تحصیل کرده‌اند؛ رقمی که ابعاد فاجعه را فراتر از تصور عمومی نشان می‌دهد و از تثبیت فقر و کاهش ظرفیت‌های سرمایه انسانی در استان حکایت دارد. همچنین بررسی‌های میدانی نشانگر آن است که بیش از ۲۰ هزار دانش‌آموز دیگر نیز در معرض ترک تحصیل قرار دارند.
محرومیت آموزشی؛ زمینه‌ساز آسیب‌های اجتماعی
فقر اقتصادی، ضعف زیرساخت‌های آموزشی، عدم دسترسی به ابزارهای دیجیتال و نبود حمایت‌های مستمر، از عوامل اصلی ترک تحصیل در جنوب کرمان هستند. طبق آمارها، ۹ درصد از دانش‌آموزان منطقه به هیچ وسیله آموزشی جز کتاب درسی دسترسی ندارند و بسیاری از خانواده‌ها حتی تلویزیون نیز ندارند. این سطح از محرومیت در عصر آموزش دیجیتال، شکاف آموزشی را عمیق‌تر کرده است.
دارالاکرام؛ الگویی موفق در حمایت تحصیلی
در ادامه همایش، فعالیت‌های مؤسسه خیریه دارالاکرام به‌عنوان یک الگوی موفق مداخله اجتماعی معرفی شد. این مؤسسه با سابقه‌ای نزدیک به ربع قرن، از دانش‌آموزان مستعد تحصیل فاقد سرپرست مؤثر حمایت کرده و مانع ترک تحصیل هزاران دانش‌آموز در کشور شده است. در فرآیند حمایتی این مؤسسه، دانش‌آموز و خانواده‌اش متعهد به ادامه مسیر آموزش شده و در مقابل، ضمن بهره‌مندی از بورسیه تحصیلی ماهانه از خدمات حمایتی، مشاوره‌ای، فرهنگی و … برخوردار می‌شوند.
یکی از ویژگی‌های مهم دارالاکرام، شفافیت در فرآیندهای حمایتی است؛ کلیه خدمات مستندسازی شده و حامیان به کمک پلتفرم به‌مهربانی به‌صورت منظم از وضعیت تحصیلی دانش‌آموزان مطلع می‌شوند. این ساختار اعتمادآفرین، نقش مهمی در جذب حمایت‌های حقیقی و حقوقی ایفا کرده است.
امضای تفاهم‌نامه برای حمایت گسترده‌تر
در پایان همایش، تفاهم‌نامه‌ای راهبردی میان «جامعه نیکوکار ابرار» و «مؤسسه خیریه دارالاکرام» به امضا رسید؛ تفاهم‌نامه‌ای که می‌تواند به نقطۀ عطفی در مقابله با بحران بازماندگی از تحصیل در جنوب استان کرمان بدل شود. این سند همکاری با هدف توسعه حمایت‌های آموزشی و پوشش حداکثری بیش از ۱۲ هزار کودک محروم از آموزش تنظیم شده و زمینه‌ساز اجرای اقدامات مشترک، هدفمند و پایدار برای بازگرداندن دانش‌آموزان به چرخه تعلیم و تربیت خواهد بود.
بر اساس این تفاهم‌نامه، دو نهاد نیکوکار متعهد شده‌اند منابع خود را در راستای ایجاد فرصت برابر آموزشی، ارائه بورسیه تحصیلی، خدمات مشاوره‌ای، فرهنگی و حمایت بلندمدت از کودکان بازمانده از آموزش و دانش‌آموزان در معرض خطر ترک تحصیل، به کار بگیرند.
این اقدام مشترک، نه‌فقط یک همکاری بین‌نهادی، بلکه پاسخی مسئولانه به یک بحران انسانی و اجتماعی است که آینده یک نسل و امنیت توسعه‌ای یک منطقه را تهدید می‌کند.
محسن جلال‌پور نیز در پایان همایش، پایانه صادراتی جیرفت را نه‌تنها مرکز اقتصادی بلکه محوری فرهنگی دانست که از فعالیت‌های آموزشی و عام‌المنفعه حمایت می‌کند. وی همچنین از جذب حامیان برای بیش از ۶۰۰ دانش‌آموز در حاشیه این همایش خبر داد.
آموزش؛ کلید عبور از بحران
مؤسسه دارالاکرام آمادگی دارد با مشارکت دیگر نهادهای مردمی و خیریه‌ها، فعالیت‌های خود را در جنوب استان کرمان و سایر نقاط محروم کشور توسعه دهد؛ چرا که آموزش، تنها راه عبور از بحران و تضمین‌کنندۀ امنیت و توسعه پایدار است.
