مؤسسه دارالاکرام، نهادی مردمی و غیرانتفاعی است که از دو دهه پیش تاکنون در زمینه حمایت از کودکان و نوجوانان در معرض خطر ترک تحصیل فعالیت می‌کند.. این مؤسسه افزون بر تأمین بورسیه تحصیلی، خدمات متنوعی در حوزه‌های فرهنگی، آموزشی، بهداشتی، روانشناسی، معیشتی و کارآفرینی به دانش‌آموزان و خانواده‌های آنان ارائه می‌دهد. در همین راستا، طرح «باغ بیدار» به ابتکار دارالاکرام با هدف ترویج فرهنگ کتاب‌خوانی و پرورش تفکر نقادانه در میان کودکان و نوجوانان طراحی شده است؛ طرحی که با تکیه بر ظرفیت تسهیلگران بومی، کتاب را به ابزاری برای رشد فکری و فرهنگی نسل آینده بدل می‌کند.
«باغ بیدار»؛ طرحی برای پیوند کودکان و نوجوانان با کتاب
از اسفند ۱۴۰۲ تاکنون، کارگاه‌های کتاب‌خوانی «باغ بیدار» با برگزاری ۵۶ نشست در شعبه‌های مؤسسه دارالاکرام در نقاط مختلف کشور، به‌صورت مستمر و هدفمند، زمینه آشنایی کودکان و نوجوانان با دنیای کتاب و مطالعه را فراهم کرده است. این طرح فرهنگی که نام خود را از یکی از اشعار استاد محمدرضا شفیعی کدکنی، شاعر برجسته و سفیر مؤسسه، گرفته است؛ در فضایی پویا و صمیمی اجرا می‌شود و بستری برای تقویت مهارت‌های زبانی، پرورش تفکر انتقادی و ترویج فرهنگ مطالعه در میان گروه‌های سنی کودک و نوجوان ایجاد کرده است.
آغاز فصل تابستان و جزئیات دوره جدید
با شروع فصل تابستان ۱۴۰۴، پنجمین فصل از کارگاه‌های «باغ بیدار» در 13 شعبه دارالاکرام کلید خورده است. در این دوره ۱۶ عنوان کتاب در قالب ۱۰۴۰ جلد به شعبه‌های دارالاکرام در شهرهای رودبار جنوب، گرگان، زاهدان، خاش، ورامین، رباط‌کریم، جیرفت، قم، زابل، نجف‌آباد، خمین، البرز و جهرم ارسال شده است. کتاب‌های انتخاب شده متناسب با رده‌های سنی ۷ تا ۱۸ سال، در موضوعات و ژانرهای متنوعی ارائه شده‌اند تا پاسخگوی نیازهای فکری و فرهنگی گروه‌های سنی مختلف باشند.
کتاب‌های پنجمین فصل کارگاه‌های «باغ بیدار» با حمایت انتشارات دوستان و مؤسسه گسترش فرهنگ و مطالعات تأمین و اهدا شده است؛ همراهانی ارزشمند که با همدلی و مسئولیت‌پذیری، سهمی مؤثر در فراهم‌سازی منابع مطالعاتی برای کودکان و نوجوانان ایفا کرده‌اند.
در پنجمین فصل کارگاه‌های «باغ بیدار»، برای کودکان 7 تا 9 سال، کتاب‌های «شگفت‌انگیزترین هدیه»، «اگر… نگاهی متفاوت به عددها»، «درخت بخشنده» و «شاهزاده‌خانم و اژدهای نه‌چندان ترسناک» در نظر گرفته شده است. رده سنی ۹ تا ۱۲ سال با آثاری چون «قصه تغییرات آب‌وهوا»، «هفت برادر»، «بستور» و «پهلوان پهلوانان» همراه شده است. برای نوجوانان ۱۲ تا ۱۵ سال، کتاب‌های «شش قصه از اسکار وایلد»، «آرش کمانگیر»، «غلامرضا تختی»، «پریانه‌های لیاسند ماریس» و «درخت بلوط بزرگی در دانه بلوط کوچکی» انتخاب شده و در نهایت، نوجوانان ۱۵ تا ۱۸ سال با کتاب‌های «اقلیم هشتم»، «شازده کوچولو» و «راز» از مجموعه مولانا با مفاهیمی عمیق‌تر روبه‌رو می‌شوند. این آثار با هدف آشنایی با ادبیات کلاسیک و معاصر، ارزش‌های اخلاقی، محیط‌زیست، اسطوره‌ها و مهارت‌های زندگی در برنامه‌های کارگاه گنجانده شده است.
مطالعات نشان داده‌اند که کارگاه‌های کتاب‌خوانی موجب افزایش اعتماد به نفس، بهبود مهارت‌های ارتباطی و گسترش دایره واژگان کودکان می‌شوند. همچنین فعالیت‌های هنری و گفت‌وگوهای گروهی که در کنار خوانش کتاب‌ها برگزار می‌شوند، یادگیری را عمیق‌تر و تجربه کتاب‌خوانی را برای کودکان و نوجوانان، جذاب‌تر می‌کنند.
راه‌های مشارکت در طرح باغ بیدار
مؤسسه دارالاکرام از همه دغدغه‌مندان گسترش فرهنگ کتاب‌خوانی در میان کودکان و نوجوانان دعوت می‌کند تا در توسعه و تداوم طرح «باغ بیدار» سهیم باشند. علاقه‌مندان می‌توانند با مراجعه به صفحه «به‌مهربانی» در دیجیکالا مهر، در تأمین کتاب و حمایت از این طرح سهیم شوند. ناشران و فعالان حوزه نشر و حامیان این طرح نیز می‌توانند از طریق مراجعه به صفحه «به‌مهربانی» در تمامی شبکه‌های اجتماعی با این طرح همراه شوند و گامی مؤثر در اعتلای فرهنگ مطالعه در جامعه بردارند.
